Sicilië telt heel wat dorpen waar het aantal inwoners in de loop der jaren enorm gedaald is. Jonge mensen verlaten mooie pittoreske dorpen en trekken naar grotere steden, waar meestal meer werk te vinden is. De laatste jaren hebben veel burgemeesters verlaten huizen aangeboden voor slechts 1 euro in de hoop buitenlanders aan te trekken en zo de dorpen terug leven in te blazen.
Droom je ook van een plekje onder de zon en wil je graag een huis voor 1 euro op de kop tikken? Dat kan onder andere in Sambuca, Mussomeli en nu ook Castiglione di Sicilia. Vergeet echter niet dat er steeds voorwaarden aan verbonden zijn
Maar er zijn ook dorpen in Sicilië die volledig verlaten zijn door aardbevingen. Een grote aardbeving in 1693 in de Val di Noto, waarbij de aarde in heel Zuid-Oost Sicilië beefde, verwoestte Noto Antico en veroorzaakte duizenden doden.
Deze aardbeving gaf aanleiding tot de bouw van de huidige stad Noto, die helemaal in de barokstijl van die tijd werd opgericht. Noto Antica is nu een archeologische site, waar je onder andere nog delen van de oude muur, een toegangspoort, het Castello Reale en verschillende resten uit diverse tijden kan bezoeken.
Ook de Val del Belice leed onder een aardbeving. Op 15 januari 1968 vond een zware aardbeving plaats, die 6 dorpen verwoestte en vele doden veroorzaakte. Gibellina is er één van. Op de plaats waar het oude Gibellina was, heeft de kunstenaar Alberto Burri er een monumentaal kunstwerk ‘Grande Cretto’ gemaakt. Het is één van de grootste kunstwerken ter wereld. Op het puin van het oude Gibellina maakte hij een kunstwerk met witte cement met doorgangen. Deze gangen geven op een symbolische manier de straatjes van het oude stadje weer. Al van ver zie je de helling met wit cement, perfect geïntegreerd in het landschap. Meestal ben je er alleen. De stilte van de site raakt je als bezoeker. Het voelt aan als een kerkhof van huizen, pleinen en monumenten waar je stil van wordt.
In de jaren ’80 van vorige eeuw werd voor de overlevenden op 11 km van de oude stad een nieuwe stad opgericht: Gibellina Nuova. Dit nieuw dorp is opgevat als een groot openluchtmuseum met bijzondere moderne gebouwen. Vanaf de autostrade waar je de afslag naar Gibellina Nuova kan nemen, zie je reeds een grote betonnen sterconstructie.
Het is de moeite om eens in het stadje rond te lopen om er de kunstwerken te bekijken. Ook de kerk is speciaal: de kerk is opgevat als een bol met errond een amfitheater. Gibellina Nuova mist echter sfeer. De bevolking stond niet achter het project en het stadje ziet er nu al verloederd uit.
Een ander verlaten dorp in de Val di Belice is Poggioreale. Normaal mag je het dorp niet binnen, maar er ligt een klein padje naast de dranghekkens. Poggioreale heeft een speciale sfeer waar je je nog een beeld kan vormen van een ooit levendig typisch Siciliaans dorpje. Vanaf de hoofdstraat met huizen die gedeeltelijk ingestort zijn kom je voorbij de plaatselijke school, de kerk… Luiken hangen nog half vast en klappen toe, vogels maken akelige geluiden in de stilte, een verloren schaap loopt door een andere straat… een echte spookstad.
In Santa Margherita di Belice kan je in het ‘museo della memoria’ foto’ s bekijken van de aardbeving uit 1968 die zo veel schade aangebracht heeft in heel de streek. Dit museum is ondergebracht in een kerk die ook te lijden had onder de aardbeving en die nu prachtig hersteld is.
