In de mooie Val di Chiana zijn vooral Cortona en Arezzo de meest toeristische trekpleisters, maar ook minder toeristische plaatsen zijn zeker de moeite waard zijn om te ontdekken. Civitella in Val di Chiana is er één van, en het plaatsje liet bij ons een grote indruk na.
Het dorpje is gelegen op een strategische plaats tussen Arezzo en Siena en heeft een middeleeuws karakter met nauwe steegjes.
Er zijn 2 mooie marktpleintjes die met elkaar verbonden zijn door elegante palazzi met portieken. Het De meeste huizen zijn echter verbouwd na de verwoesting in de tweede wereldoorlog.
Geschiedenis
Civitella werd gesticht in Etruskische tijd en kwam later in het bezit van de Longobarden. De Rocca stamt nog uit die tijd. In de 11e eeuw kwam het dorpje in het bezit van de bisschop van Arezzo. In de strijd tussen Arezzo en Siena kwam Civitella uiteindelijk onder het bewind van Firenze.
De kerk Santa Maria uit de 11e eeuw werd na 250 jaar verbouwd in Romaanse stijl. In de kerk is er een mooi tabernakel met een terracotta werk van de school van Della Robbia.
Het bloedbad van Civitella
Civitella is een mooi en vredig dorpje, zalig om er in rond te kuieren. Niets doet echter vermoeden dat hier op 29 juni 1944 een verschrikkelijk bloedbad plaatsvond.
Op 18 juni in dit jaar werden hier 3 Duitse soldaten gedood door partizanen, nog jonge kerels van nauwelijks 20 jaar, die niets te maken hadden met Civitella. Op 29 juni was er een feest in het dorp ter ere van de heiligen Pietro en Paolo. Het einde van de oorlog was in zicht. De Nazi’s zinden echter op wraak voor de 3 gedode soldaten en dreven de mensen tijdens het feest uit de kerk op het marktplein. Vrouwen en kinderen werden weggejaagd. De mannen werden in rijen van 5 geplaatst en moesten zich per 5 begeven naar een plaats achter de school, waar ze met een nekschot werden afgemaakt. Eén man overleefde doordat hij zijn handen op zijn gezicht hield en zijn hoofd op het moment van het schot naar links draaide. Hij kon het verhaal navertellen. Voor de Duitsers vertrokken, brandden ze het dorp plat. In Civitella waren er 115 slachtoffers, waaronder de priester. In totaal werden echter 244 mensen gedood (nog 128 slachtoffers in nabije dorpen). Een zware tol die nog steeds littekens nalaat in het dorpje.
Op het marktpleintje is er een klein museum ter herinnering van het bloedbad: le stanze della memoria, met alle herinneringen aan het bloedbad: doodsprentjes, albums, foto’s, getuigenissen…
In het dorp zijn er overal herinneringen en monumenten die verwijzen naar deze verschrikkelijke gebeurtenis.
En ieder jaar worden alle slachtoffers herdacht, hiervoor kwamen al veel bekende politici langs. Samen met de slachtoffers wordt ook een Duitse soldaat herdacht, die weigerde om te schieten en mensen te vermoorden. Hij werd door de Duitsers neergeschoten. Ook hij is een slachtoffer.
We hoorden ook van een vrijwilliger in het museum dat in de jaren ’60 van de vorige eeuw, een Duits soldaat in Civitella gekomen is die deelnam aan het bloedbad. Niemand weet wie het was, maar hij kwam biechten in de kerk.
We verlieten het dorp met een dubbel gevoel. De geschiedenis van Civitella is confronterend en het is belangrijk dat de herinneringen blijven bestaan. Jammer genoeg worden er uit de geschiedenis geen lessen getrokken en blijven oorlogen nog steeds actueel.